Juan Gabriel Vásquez besluit na jaren terug te keren naar Colombia. Al die tijd had hij zijn vaderland ontzien, de chaos en terreur achter zich gelaten. Maar bij terugkomst merkt hij dat Colombia's verleden springlevend is. Hij wordt geconfronteerd met allerlei samenzweringstheorieën rond de moord op Jorge Eliécer Gaitán in 1948, die het startschot was voor jaren van onrust en geweld en waarvan het motief altijd een vraagteken gebleven is. Vásquez verdiept zich in dit keerpunt in de Colombiaanse geschiedenis. Want die moord begrijpen is niet alleen Colombia vandaag begrijpen, maar ook zijn eigen lot en dat van zijn kinderen.

In De vorm van ruïnes gaat Juan Gabriel Vásquez op meesterlijke wijze op zoek naar de waarheid over zijn land en lot.